Για ονειροπόλους και μη.
Δεν θυμάμαι να έβλεπα πολλά όνειρα όταν ήμουνα μικρή. Δεν θυμάμαι να πήγαινα στους γονείς μου στη μέση τις βραδιάς μετά από κάποιο κακό όνειρο. Δεν θυμάμαι να με έχει στιγματίσει κάποιος «μπαμπούλας» ή κάτι παρόμοιο να στοίχειωνε τα όνειρα μου. Θυμάμαι ελάχιστα όνειρα από την παιδική μου ηλικία και αυτά είναι όλα καλά. Δεν έχω εμπειρία στους εφιάλτες και ούτε πιστεύω πως θα αποκτήσω ποτέ. Δεν πίστευα ότι θα δω στον ύπνο μου κάτι που θα με ταρακουνήσει τόσο πολύ. Όμως, σήμερα, πρώτη φορά ξυπνάω τόσο τρομαγμένη.
Δεν γράφω για να διηγηθώ τον εφιάλτη που είδα. Γράφω γιατί δεν πίστευα ότι ένα όνειρο μπορεί να επηρεάσει έναν άνθρωπο σε τέτοιο βαθμό.
Κακές μάγισσες, μπαμπούλες, ψάρια, δόντια που πέφτουν, νυφικά, γάμοι, κηδείες, τσακωμοί, έρωτες, φίλοι, γονείς, συγγενείς, εραστές είναι μόνο κάποια από όσα βλέπουμε στον ύπνο μας. Και είναι μόνο ελάχιστα από όσα ερμηνεύει ένας ονειροκρίτης. Και είναι το πρώτο που έψαξα στην προσπάθεια μου να εξηγήσω αυτό που είδα. Είτε ισχύει είτε όχι, πολλοί καταφεύγουν σε αυτό για να εξηγήσουν τα όνειρα τους. Αλλά εμένα δεν μου ταιριάζει ιδιαίτερα και έτσι μπήκα στη διαδικασία να κατανοήσω πρώτα τι είναι τα όνειρα.
Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να εξηγήσουν τι είναι πολύ καλύτερα από εμένα, ειδικοί και μη. Μετά από μικρή έρευνα όμως, έμαθα ότι τα όνειρα είναι κάποιες εικόνες, κάποιοι ήχοι, κάποιες εμπειρίες που ταξινομεί ο εγκέφαλος μας, κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, από τα όσα ζήσαμε μέσα στη μέρα που πέρασε. Ο ύπνος REM (Rapid Eye Movement) είναι εκείνος κατά τον οποίο πραγματοποιούνται έντονες και σημαντικές εγκεφαλικές διεργασίες και κυριαρχεί όλο και περισσότερο όσο πλησιάζει το πρωί. Στην διάρκειά του βλέπουμε όλο και ζωντανότερα όνειρα καθώς όλο και περισσότερες εικόνες και αναμνήσεις τακτοποιούνται στον εγκέφαλο μας. Γι’ αυτό το λόγο, το όνειρο που θυμόμαστε το έχουμε δει μόλις λίγα δευτερόλεπτα πριν ξυπνήσουμε και ήταν ίσως το εντονότερο από όλα όσα πέρασαν από το μυαλό μας στη διάρκεια του ύπνου μας.
Έχοντας όμως δει το αλλόκοτο και τρομακτικό όνειρο που είδα, δεν μπορώ ακόμη να το εξηγήσω. Συνεχίζω την έρευνα μου λίγο ακόμη.
Σύμφωνα με τον Φρόιντ, περιληπτικά, το όνειρο είναι η κινητήρια δύναμη μιας κρυμμένης επιθυμίας και κάθε εικόνα και κάθε σύμβολο που εμφανίζεται έχει μία σεξουαλική εξήγηση. Ξεκίνησε να αναλύει τα όνειρα με σκοπό να κατανοήσει τις πτυχές μίας προσωπικότητας, καθώς σχετίζονται με την ψυχοπαθολογία. Μαζί του συμφωνούν οι περισσότεροι ψυχολόγοι, αφού θεωρούν ότι τα όνειρα σχετίζονται άμεσα με τις συναισθηματικές ανησυχίες, αλλά αμφισβητούν τον ισχυρισμό του ότι αντιπροσωπεύουν την εκπλήρωση επιθυμιών και μόνο. Απασχολούν τους ψυχολόγους εδώ και πολλά χρόνια και, όπως υποστηρίζουν, μπορούν να δείξουν πολλά για την ψυχική κα συναισθηματική κατάσταση του ανθρώπου. Ό,τι νιώθεις και σκέφτεσαι θα επηρεάσει άμεσα τις πληροφορίες που επεξεργάζεται και ταξινομεί ο εγκέφαλος σου στη διάρκεια του ύπνου και έτσι οι εικόνες αυτές θα «ραφτούν» και θα διαστρεβλωθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να έρθουν πιο κοντά στην προσωρινή σου πραγματικότητα.
Και κάπου εδώ αρχίζω σιγά σιγά να βγάζω άκρη. Αφού έχω διαβάσει τον ονειροκρίτη, θεωρίες διαφόρων ψυχολόγων, τη θεωρία του Φρόιντ και άλλα πολλά, καταλήγω σε ένα και μόνο συμπέρασμα. Η ερμηνεία των ονείρων είναι απολύτως εξατομικευμένη. Ειδικά όταν μιλάμε για ένα πολύ έντονο όνειρο, μόνο εμείς μπορούμε να βρούμε τι κρύβεται πίσω του.
Η συναισθηματική μας κατάσταση συνδέεται άμεσα με το τι βλέπουμε στον ύπνο μας. Κάποιες φορές βλέπεις κάτι ή κάποιον που επιθυμείς πολύ και όσο περισσότερο το/τον/την επιθυμείς τόσο περισσότερες φορές θα είναι στα όνειρα σου. Όταν κάτι σου λείπει πολύ, κάτι που είχες και δεν έχεις πια, και αυτό θα το δεις στα όνειρα σου. Και στις περιόδους μεγάλης θλίψης, άγχους, ανησυχίας κάνουν την εμφάνιση τους οι εφιάλτες. Και σε όλες αυτές τις περιπτώσεις θα δεις κάτι που σίγουρα θα σε ταρακουνήσει πολύ.
Ξέρω, φαίνεται ίσως αστείο σε όσους δεν το έχουν βιώσει, το να ξυπνά ένας ενήλικας έντρομος από κάτι που είδε στον ύπνο του. Αλλά τα όνειρα δεν είναι σαν τις ταινίες ή τις σειρές. Τα όνειρα τα βιώνεις, βλέπεις τον εαυτό σου μέσα σε αυτές τις καταστάσεις, νιώθεις στην πραγματικότητα αυτά τα συναισθήματα και πολλές φορές νιώθεις και τον ίδιο σωματικό πόνο. Και όπως η ψυχολογική σου κατάσταση επηρεάζει το όνειρο σου, έτσι και το όνειρο επηρεάζει την ψυχολογική σου κατάσταση. Αυτά τα δύο, και πολλά άλλα πράγματα στη ζωή, είναι αλληλένδετα.
Όταν δεις το επόμενο όνειρο θυμήσου ότι υπάρχει μία δόση αλήθειας μέσα σε κάθε τι που βλέπεις όταν κοιμάσαι. Μπορεί να ανακαλύψεις πτυχές του εαυτού σου που μέχρι σήμερα ήταν πολύ καλά κρυμμένες. Και ίσως έρθει μία μέρα που θα δεις κάτι που δεν θα ξεχάσεις ποτέ. Και τότε θα είναι μάλλον αργά γιατί, είτε είναι ένα καλό είτε ένα κακό όνειρο, θα σε ταρακουνήσει όσο ο πρώτος εφιάλτης που είδες όταν ήσουν μικρός.
Μην εγκαταλείπεις τα όνειρα σου, όσο μικρά ή ασήμαντα κι αν είναι, γιατί όταν έρθει ένα μεγάλο θα σταθεί μπροστά σου σαν βράχος. Και τότε θα νιώσεις ότι αυτό δεν μπορείς να το προσπεράσεις με τίποτα.
Υ.Γ. Οι συνεχείς και συχνοί εφιάλτες στους ενήλικες μπορεί να σχετίζονται με κάποια ψυχιατρική ή σωματική ασθένεια. Αυτές οι περιπτώσεις χρειάζονται τη βοήθεια ενός ειδικού και, μιας και δεν είμαι σε καμία περίπτωση, στο παραπάνω κείμενο δεν περιγράφεται μία τέτοια κατάσταση.
Artwork: Ελένη Θεοχάρη
