Κυκλικές σχέσεις
Το 20 είναι ένας στρογγυλός αριθμός. Τόσο σύμφωνα με το βιβλίο των μαθηματικών της Έ δημοτικού, όσο και λόγω του ότι αν ήταν σχήμα, είναι εμφανές και αδιαμφισβήτητο ότι θα ήταν κύκλος. Και το 2020; Δύο κύκλοι; Δύο κύκλοι δεκαετιών από την τελευταία φορά που έκανε αίσθηση η «στρογγυλότητα» του έτους και δεν είναι άλλοι από αυτούς που μεσολάβησαν μεταξύ του γνωστού «νέου millennium» και του έτους που διανύουμε. Γι’ αυτούς τους κύκλους θα μιλήσω, αυτούς έχω ζήσει και ούτε καν ολόκληρους. Δεν ξέρω τι γίνεται μετά, ούτε σε ποια ρωμαλέα ύψη μπορεί να φτάσει ο ανθρώπινος νους. Ίσως αργότερα όλα αυτά να φαντάζουν κάπως ασήμαντα και να καταλάβουν μια θέση στο αρχείο των νεανικών σκέψεων. Άλλωστε, η διαδικασία της αναθεώρησης είναι, εκτός των άλλων, και κομμάτι των δικών μου κύκλων.
Εδώ οφείλω όμως να αναλύσω περισσότερο αυτή τη γεωμετρία. Τόσο για μένα όσο και για πολλούς ακόμη αυτοί οι δύο κύκλοι είχαν πολλά να κρατήσουν μέσα τους, και άλλα να τα φυλάξουν ακέραια μέχρι και σήμερα, ενώ άλλα, μερικά από την πρώτη στιγμή και κάποια στην πορεία, τα απέβαλαν. Και κάθε φορά που ένας χρόνος, ένα κομμάτι από αυτή την κυκλική πίτα καταστάσεων και γεγονότων τελειώνει καλούμαι να αναρωτηθώ: Ήταν νόστιμο; Μήπως το επόμενο κομμάτι της πίτας έχει περισσότερη γέμιση; Ή μήπως το καλύτερο το έχω ήδη φάει; Και αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, έχω κάτι να περιμένω ή μήπως να καταφύγω σε κάποιο άλλο έδεσμα (Τ.Π.);
Οι πίτες όμως, κατά την επικρατούσα άποψη στον μέχρι σήμερα γνωστό κόσμο, φτιάχνονται από ανθρώπους. Με μαεστρία και αγάπη, οι κινήσεις του εκάστοτε εκκολαπτόμενου μάγειρα μετατρέπουν μερικά υλικά στη γνωστή σε όλους μορφή με την εξαίσια γεύση. Αν μιλήσουμε όμως για τη συγκεκριμένη πίτα, ως παρομοίωση δηλαδή των κυκλικών δεκαετιών, οι πίτες φτιάχνονται από ανθρώπους, αλλά με την απόκοσμη έννοια. Γέλια, σκέψεις, φωνές και πρόσωπα κατακλύζουν το εσωτερικό της πίτας, συμπυκνωμένα εκεί μέσα σαν μοναδικότητες. Είναι οι άνθρωποι με τους οποίους συναναστρεφόμαστε κάθε χρόνο και τους προσκαλούμε να γίνουν μέρος της πίτας μας. Σε άλλους αρέσει και παραμένουν και στην επόμενη, να μας συντροφεύουν σε αυτή τη θλιβερή πραγματικότητα ανάμεσα στα δύο φύλλα του εδέσματος. Σε άλλους δεν αρέσει και αποδημούν σε θερμότερα μέρη. Μεταξύ μας, όλοι μας έχουμε ωθηθεί, λίγο- πολύ, να αναζητήσουμε ένα ευνοϊκότερο κλίμα εξαιτίας ορισμένων καταστάσεων ή παρεξηγήσεων ή πολύ συγκεκριμένων για τον καθένα γεγονότων.
Να τι συμβαίνει με τους ανθρώπους: Στο σημείο στο οποίο συνδέονται ανθρώπινες σχέσεις με απρόοπτα και πεπραγμένα, κάπου κοντά στο κέντρο κάθε κύκλου, εντοπίζω την ανάγκη να ασχοληθώ εν μέρει και με το πεδίο της μουσικής. Το «μέτρημα» της Μποφίλιου μου τριβελίζει τα αυτιά, ενώ παρασύρομαι στην κατ’ εμέ σκοπιμότερη ανασκόπηση του κομματιού της πίτας που μόλις μου τελείωσε.
Ξεκινάω από τον Ιανουάριο και μετράω πρόσωπα, και συνεχίζω. Αύγουστος, Σεπτέμβριος… μα ποιον ξέχασα; Ή πότε μπήκε ο τάδε ή ο δείνα στη ζωή μου; Νοέμβριος, Δεκέμβριος… και η λίστα τελειώνει. «Περάστε ξανά την πρώτη του μηνός για νέες αιτήσεις ή παραιτήσεις, δεν αποκλείονται οι περικοπές», σκέφτεσαι ενώ κοιτάς απορροφημένος τα λαμπάκια του Χριστουγεννιάτικου δέντρου. Και μετά κλείνεις τα μάτια και κοιτάς τη λίστα. «Από τις λίγες λίστες που μπορείς να δεις με κλειστά μάτια», συλλογιέσαι, «αξίζει μια ματιά». Και βρίσκονται εκεί εκείνοι με τους οποίους γνωρίστηκες αλλά δεν συμφώνησες, κι εκείνοι με τους οποίους προσπάθησες και πέτυχες. Είναι παρακεί κι αυτοί που έκανες ή σε έκαναν πέρα μετά τον καυγά που θυμάσαι, και μετά τον καυγά ξαναπροσπάθησες, ή μήπως εκείνοι ξαναπροσπάθησαν; Είναι κι εκείνοι που θυμάσαι ότι υπήρχαν και στην περσινή λίστα, και στην προπέρσινη, κάποιοι σε όλες τις λίστες. Είναι αυτοί που έγιναν κομμάτι σου χωρίς προσπάθεια, αλλά και αυτοί που ποτέ δεν κατάλαβες γιατί έχασες. Χαρούμενοι, άσχετοι, συνεπιβάτες, Μποέμ καλλιτέχνες, παιδιά με γραβάτες, όπως λέει και το προαναφερθέν άσμα της Νατάσσας.
«Και σου βγαίνουν πάντα λίγοι, ή σου βγαίνουνε πολλοί». Κάπου εκεί η προβολή της αδιευκρίνιστου μήκους ταινίας, «πού ήμουν και πού είμαι, και κυρίως με ποιον», φτάνει στο τέλος της, ενώ εσύ προετοιμάζεις την κριτική της. «Εξαιρετικές ερμηνείες και άψογες χορογραφίες, αλλά δεν συμβαίνει κάθε χρόνο». Και επαληθεύεσαι σε αυτό, γιατί όντως υπήρξαν χρονιές που η κοινωνική σου ζωή θεωρήθηκε στασιμότερη, χωρίς ιδιαίτερες μεταβολές, αλλά δεν επαναπαύεσαι από αυτό. Ναι, η ρευστότητα των σχέσεων μπορεί να αποτελεί χαρακτηριστικό του νεαρού της ηλικίας σου, αλλά πώς μπορείς να είσαι σίγουρος; Και μετά ακολουθούν σε τόνο σοβαρό, μια στάλα μελαγχολικό και, συνάμα, με μια δόση σοφίας τα συμπεράσματα, που ανάλογα με τον κριτικό και την ταινία ποικίλουν.
Άλλωστε το προσδοκώμενο και το ιδανικό ατομικά διαφέρουν μερικές φορές, όπως και τα εμπόδια. Δεν διανύουμε μια ουτο-πίτα. Απόσταση, καταστάσεις που σε φέρνουν σε μειονεκτική θέση, εγωισμός και προτεραιότητες, και άλλα πολλά, που προσεγγίζουν, όμως, αριθμητικά τις αλλαγές που έχεις δει στον εαυτό σου, περιγράφοντας αυτούς τους κύκλους. Όχι απαραίτητα καλές ή κακές, αλλά σε έκαναν να προχωρήσεις και, αναπόδραστα, να εξελιχθείς. Όχι απαραίτητα σαν άνθρωπος, αλλά ήταν η αναπόφευκτη ώθηση στην όλη καμπυλότητα που καλούσουν να διασχίσεις. Άραγε το 20 έχει όντως σχήμα κύκλου; Εγώ απλά λέω ότι άλλες πίτες πετυχαίνουν, και άλλες όχι.
Artwork: Ξένια Παραστατίδου
